Min Saw Mon ( King of Myouk Oo) Myanmar History

မင္​း​ေစာမြန္​ကို ဘယ္​သူ နန္​းတင္​ခဲ့သလဲ
....... ........ ......... ........ .................. ......

မင္​း​ေစာမြန္​သည္​ ရာဇသူ (AD 1397_1401) ၏သား​ေတာ္​ျဖစ္​သည္​၊ ရာဇသူ နတ္​ရြာစံ​ေသာအခါ ထီးနန္​းဆက္​ခံခဲ့သူမွာ ႐ာဇသူ၏ညီ သိဂၤသူျဖစ္​ၿပီး သိဂၤသူကို သံဃရာဇာ လုပ္​ၾကံ၍ လြန္​​ေတာ္​မူ​ေသာ မင္​း​ေစာမြန္​မွ ထီးနန္​းဆက္​ခံခဲ့ျခင္​းျဖစ္​သည္​။

မင္​း​ေစာမြန္​ နန္​းတက္​ၿပီး​ေနာက္​၂ႏွစ္​​ေျမာက္​ သကၠရာဇ္​ ၇၆၈ တြင္​ ဒါးလက္​စားအမတ္​ အနႏၱသိန္​၏ ညီမ ​ေစာပုညိဳသည္​ အလြန္​အဆင္​းလွပသည္​ကို ျမင္​​ေတာ္​မူလွ်င္​ လင္​ကိုခြာ​ေစ၍ သိမ္​းယူ​ေသာ္​ အမတ္​ႀကီး အနႏၱသိန္​မွ ဤမင္​းကား မင္​းျဖစ္​ကာမွ်႐ွိ​ေသးသည္​ ငါတို႔မွဴးမတ္​မ်က္​ႏွာကို ဖ်က္​ခဲ့ၿပီ ကာလ႐ွည္​လတ္​လွ်င္​ အဘယ္​သူကို အားနာအံ့နည္​းဟု အမ်က္​ထြက္​ကာ အင္​းဝမင္​း​ေဆြမည္​​ေသာ ပထမမင္​း​ေခါင္​ထံသို႔ စစ္​ပန္​​ေစလႊတ္​ခဲ့သည္​၊

မင္​း​ေစာမြန္​ နန္​းစံ​ေနစဥ္​ ညီ​ေတာ္​မင္​းခရီ (နရႏု)မွာ သံတြဲၿမိဳ႕စားအျဖစ္​ အုပ္​ခ်ဳပ္​လွ်က္​႐ွိ​ေနသည္​၊ အနႏၱသိန္​၏ စစ္​ပန္​မႈ​ေၾကာင္​့ အင္​းဝတပ္​ခ်ီလာ​ေၾကာင္​း ၾကား​ေသာအခါ ​ေတာင္​ခြင္​းစား ရန္​မသူကို​ေစလႊတ္​၍ ​ေလွ်ာက္​ထား​ေစရာ မင္​း​ေစာမြန္​မွာ ကုန္​း​ေခ်ာ​ေသာ အမတ္​တို႔၏ စကားကိုယံုကာ ညီ​ေတာ္​အား အထင္​လြဲ၍ သတင္​းလာ​ေပးပို႔သူ ​ေတာင္​ခြင္​းစားကို ရာဇသံ​ေပး၍ ျပန္​​ေစသည္​၊ မင္​းခရီသည္​ သံတြဲၿမိဳ႕ကို လံုျခံဳ​ေအာင္​ စီမံ၍​ေနၿပီး အင္​းဝတပ္​မွ ​ေလာင္​းၾကက္​ကို တိုက္​ခိုက္​သိမ္​းယူ​ေသာ မင္​း​ေစာမြန္​ မခံႏိုင္​၍ သကၠရာဇ္​ ၇၀၈ တြင္​ အ​ေနာက္​ကုလား ဘဂၤါ ၁၂ ၿမိဳ႕သို႔ထြက္​​ေျပးရ​ေၾကာင္​း ဓညဝတီအ​ေရး​ေတာ္​ပံု၌ ​ေဖာ္​ျပသည္​။

အင္​းဝ ျမန္​မာတပ္​မ်ားလက္​ထဲ ​ေလာင္​းၾကက္​ၿမိဳ႕​ေတာ္​ က်ဆံုးသြားၿပီး​ေနာက္​ ညီ​ေတာ္​မင္​းခရီသည္​ အင္​းဝမင္​း သံတြဲၿမိဳ႕ကို လာ​ေရာက္​တိုက္​ခိုက္​မည္​မလြဲဟု ဆင္​ျခင္​မိ၍ မြန္​ဘုရင္​ ရာဇဓိရာဇ္​ထံခိုလံု​ေလသည္​။ ထိုကာလသည္​ မြန္​_ျမန္​မာ ႏွစ္​ ၄၀ စစ္​ပြဲခင္​း​ေနၾကခ်ိန္​ျဖစ္​သည္​။

ရခိုင္​ ျမန္​မာ မြန္​ မွတ္​တမ္​းမ်ားအ႐ မြန္​ႏွင္​့ျမန္​မာ ရခိုင္​၌ မိမိဩဇာထူ​ေထာင္​ႏိုင္​​ေအာင္​ အားျပဳိင္​ၾကၿပီး မင္​းခရီမွ ရာဇဓိရာဇ္​ထံ သစၥာခံ၍ ​ေလာင္​းၾကက္​ၿမိဳ႕ကို အင္​းဝႏိုင္​ ဟူ​ေသာအမတ္​အား ဗိုလ္​ခ်ဳပ္​ခန္​႔၍ ရဲမက္​​ေလး​ေသာင္​းျဖင္​့ခ်ီတက္​တိုက္​ခိုက္​ရာ အင္​းဝမင္​းတင္​ထားသည္​့ ​ေနာ္​ရထာမင္​းကို ကြပ္​၍ မင္​းခရီကို နန္​းတင္​ၿပီး ​ေစာျပည္​့ခ်မ္​းသာကို ပဲခူးသို႔​ေဆာင္​ယူခဲ့၏ ဤရာဇဝင္​မွတ္​တမ္​းမ်ားကို သက္​​ေသခံ​ေသာ ​ေက်ာက္​စာတစ္​ခ်ပ္​ကို ​ေလာင္​းၾကက္​ခံတပ္​​ေဟာင္​းတစ္​ခုမွ​ေတြ႔႐ွိရ၍ ယခု​ေျမာက္​ဦးျပတိုက္​တြင္​​ေတြ႔ရသည္​။ ဤ​ေက်ာက္​စာတြင္​ ရာဇဓိရာဇ္​အား ျပစ္​မွားလွ်င္​ ​ေသြးပြတ္​ပြတ္​အန္​ပါ​ေစ ​ေျမမ်ိဳပါ​ေစ က်ိန္​ဆိုသစၥာျပဳထား​ေၾကာင္​း​ေတြ႔ရသည္​။

​ေလာင္​းၾကက္​ၿမိဳ႕​ေတာ္​ကို ျမန္​မာတပ္​မ်ား ဒုတိယအႀကိမ္​ လာ​ေရာက္​တိုက္​ခိုက္​​ေသာအခါ မင္​းခရီမွာ နတ္​​ေလွတစ္​စင္​းျဖင္​့ ကုလားျပည္​သို႔​ေျပးရသည္​ဟု မွန္​နန္​းရာဇဝင္​တြင္​​ေဖာ္​ျပၿပီး မြန္​ရာဇဝင္​၌လည္​း မြန္​တပ္​မွ ကုလားျပည္​သို႔​ေျပးသည္​့ မင္​းခရီကို​ေခၚယူ၍ ရခိုင္​ၿမိဳ႕၌ ဒုတိယအႀကိမ္​ နန္​းတင္​​ေၾကာင္​း​ေတြ႔ရသည္​။ ရခိုင္​ရာဇဝင္​သစ္​က်မ္​း၌ သကၠရာဇ္​ ၇၆၉ တြင္​ ျမန္​မာမ်ားခ်ီလာ၍တိုက္​​ေၾကာင္​း အမတ္​​ေမာင္​ခြင္​ႏွင္​့ မင္​းခရီတို႔႐ႈံး၍ ​ေမာင္​ခြင္​မွာ တလိုင္​းျပည္​သို႔​ေျပးၿပီး မင္​းခရီသည္​ ကစၦပနဒီျမစ္​ညာသို႔​ေျပး၍ သူ​ေဌး အ​ေသယထံ ခိုကပ္​ပုန္​းလ်ိဳ​ေန​ေၾကာင္​း သူ​ေဌးမွမိမိ၏သမီးႏွင္​့ထိမ္​းျမႇား​ေပးၿပီး သူ​ေဌးထံမွ စြမ္​းရည္​ သတၱိ႐ွိ​ေသာသူတို႔၏ အကူအညီျဖင္​့ မြန္​တပ္​ႏွင္​့ပူး​ေပါင္​း၍ တိုက္​ထုတ္​ႏိုင္​ခဲ့သည္​။

မင္​းခရီသည္​ မြန္​တို႔၏ အကူအညီျဖင္​့ ​ေလာင္​းၾကက္​ထီးနန္​းတြင္​ ၂ ႀကိမ္​တိုင္​ စိုးစံႏိုင္​ခဲ့၏၊ သို႔​ေသာ္​ ခဏသာျဖစ္​သည္​။
သကၠရာဇ္​ ၇၆၉ တြင္​ ျမန္​မာတို႔ခ်ီလာၿပီးတိုက္​ျပန္​သည္​၊
သကၠရာဇ္​ ၇၇၃ တြင္​ မြန္​တို႔လာတိုက္​၍ ျမန္​မာတို႔​ေျပးရျပန္​သည္​၊
သကၠရာဇ္​ ၇၇၅ တြင္​ ျမန္​မာတို႔လာတိုက္​ျပန္​၍ မြန္​တို႔​ေျပးရၿပီး ျမန္​မာတို႔မွ င​ေခြးသင္​း​ေတာင္​ၿမိဳ႕ကို အုပ္​ခ်ဳပ္​​ေနစဥ္​ သကၠရာဇ္​ ၇၈၈ တြင္​ ရခိုင္​တို႔တိုက္​၍ ျမန္​မာအႀကီးအကဲ က်စြာကို သတ္​​ေလသည္​၊
သကၠရာဇ္​ ၇၈၈ တြင္​ ရခိုင္​တို႔သည္​ ျမန္​မာတို႔သိမ္​းယူထား​ေသာ ၿပိဳင္​းတိုင္​​ေတာင္​ရင္​းကို ဆက္​လက္​တိုက္​ခိုက္​သိမ္​းယူ​ေလသည္​၊ ဤသို႔ျဖင္​့ ႏွစ္​ ၂၀ တိုင္​တိုင္​ စစ္​​ေျမျပင္​ျဖစ္​ခဲ့ရ​ေသာ ​ေလာင္​းၾကက္​ၿမိဳ႕​ေတာ္​ႏွင္​့ဝန္​းက်င္​ကို ရခိုင္​တို႔မွျပန္​လည္​သိမ္​းယူႏိုင္​ခဲ့သည္​ဟု ရခိုင္​ရာဇဝင္​သစ္​တြင္​​ေတြ႔ရသည္​။

ဓညဝတီအ​ေရး​ေတာ္​ပံု၌ န႐ႏုမင္​း (မင္​းခရီ) လည္​း ​ေနာင္​​ေတာ္​ နရမိတ္​လွ (မင္​း​ေစာမြန္​)႐ွိရာသို႔ လူ​ေစလႊတ္​၍​ေလွ်ာက္​​ေသာ ​ေနာင္​​ေတာ္​ခ်ီလာၿပီး သကၠရာဇ္​ ၇၉၃ တြင္​ထီးနန္​း ရျမဲရျပန္​​ေလရာ သား​ေတာ္​မ်ားကို အိမ္​​ေ႐ွ႕မ​ေပး နရႏု (မင္​းခရီ) ကိုအိမ္​​ေ႐ွ႕ႏွင္​း​ေတာ္​မူသည္​။

မင္​းခရီ ဦး​ေဆာင္​​ေသာရခိုင္​တပ္​မွ ျမန္​မာတို႔ကို ရခိုင္​ျပည္​မွအၿပီးတိုင္​​ေမာင္​းထုတ္​ႏိုင္​ခဲ့ၿပီး အစ္​ကိုမင္​း​ေစာမြန္​ကို ​ေလာင္​းၾကက္​၌နန္​းတင္​သည္​၊ မင္​း​ေစာမြန္​ကို နန္​းတင္​သူမွာ မင္​းခ႐ီသာျဖစ္​​ေၾကာင္​း​ေတြ႔ရသည္​။

မင္​း​ေစာမြန္​ကို သူရတန္​ဘု႐င္​မွ နန္​းတင္​ခဲ့သတဲ့
........ ....... ........ ....... ........ ......... ........ ............

​ေလာင္​းၾကက္​ၿမိဳ႕​ေတာ္​ကို အင္​းဝျမန္​မာတပ္​မ်ားလာ​ေရာက္​တိုက္​ခိုက္​​ေသာ​ေၾကာင္​့ မင္​း​ေစာမြန္​သည္​ အ​ေနာက္​ဘဂၤါ ၁၂ ၿမိဳ႕သို႔​ေျပး​ေၾကာင္​း ဒိုး​ေဝရာဇဝင္​ကို မွီျငမ္​းသည္​့ ဓညဝတီအ​ေရး​ေတာ္​ပံုမွဆိုသည္​၊ ရခိုင္​ရာဇဝင္​သစ္​တြင္​မူ မင္​း​ေစာမြန္​ အ​ေနာက္​သို႔​ေျပး​ေၾကာင္​း ​ေဖာ္​ျပသည္​၊ ဓညဝတီရာဇဝင္​သစ္​တြင္​ အ​ေနာက္​သူရတန္​ျပည္​ဟုဆိုၿပီး ငမည္​းရာဇဝင္​တြင္​ မင္​း​ေစာမြန္​ အ​ေနာက္​ျပည္​သို႔​ေျပး​ေၾကာင္​း ​ေရးသားခဲ့ၾကသည္​။

ငမည္​းရာဇဝင္​တြင္​ မင္​း​ေစာမြန္​သည္​ သူရတန္​ဘု႐င္​ထံ ၂၄ ႏွစ္​ခိုလံု​ေနထိုင္​ခဲ့ၿပီး ဘဂၤလားဘုရင္​ထံ အမႈ​ေတာ္​ထမ္​းခဲ့​ေၾကာင္​း ဘဂၤလားဘု႐င္​အား ​ေဒလီဘုရင္​မွ စစ္​ထိုးလာ​ေသာအခါ ထူးခြၽန္​စြာကူညီခဲ့ပံု ​ေဒလီဘု႐င္​၏ ႏြားခန္​႔ႀကီး​ေသာ ​ေခြးတပ္​ကို သံဆူးခြပါ​ေသာ အမဲသားတစ္​​​ေကြၽး၍​ေအာင္​ႏိုင္​ပံု ​ေဒလီၿမိဳ႕​ေတာ္​ကို ဝိုင္​း႐ံထား​ေသာ ဝါး​ေတာမ်ား၌ မင္​း​ေစာမြန္​မွ ဒဂၤါးမ်ား သြားၾကဲခိုင္​း​ေၾကာင္​း ဒဂၤါးလိုခ်င္​သူ ႐ြာသားမ်ားမွ ဝါး​ေတာကိုခုတ္​ထြင္​႐ွင္​းလင္​း ႐ွာဖြယ္​ၾကရာ ဝါး​ေတာ႐ွင္​းသြားၿပီး စစ္​ထိုး​ေအာင္​ျမင္​ခဲ့​ေၾကာင္​း ထူးခြၽန္​စြာ စစ္​မႈထမ္​းခဲ့ပံုကို​ ​ေဖာ္​ျပသည္​။

ဦးသာထြန္​း​ေအာင္​၏ ရခိုင္​မဟာရာဇဝင္​​ေတာ္​ႀကီးတြင္​ မင္​း​ေစာမြန္​သည္​ ​ဒီလီၿမိဳ႕​ေတာ္​ ရံုပါသွ်ားမင္​းထံ အကူညီ​ေတာင္​း၍ ကုလားတပ္​သား တစ္​​ေသာင္​း (၁၀၀၀၀) ျဖင္​့ခ်ီလာၿပီး နရႏု (မင္​းခရီ)လည္​း စစ္​သည္​အင္​အားတစ္​​ေသာင္​းျဖင္​့ လာ​ေရာက္​ပူ​း​ေပါင္​း မြန္​တို႔အား ​ေမာင္​းထုတ္​ၾကၿပီး မင္​း​ေစာမြန္​ကို ​ေလာင္​းၾကက္​ၿမိဳ႕​ေတာ္​၌ နန္​းတင္​ၿပီး ရံုပါသွ်ားမင္​း၏ လက္​​ေအာက္​ခံအျဖစ္​ သကၠရာဇ္​ ၇၆၈ တြင္​ ဆက္​လက္​စိုးစံ​ေၾကာင္​း​ေဖာ္​ျပသည္​။

ငမည္​း႐ာဇဝင္​၏ ​ေရးသားခ်က္​တြင္​ မင္​း​ေစာမြန္​မွ မိမိအား နန္​းတင္​​ေပးရန္​ နာဇီအူဒင္​႐ွားကို ျပန္​ၾကား​ေၾကာင္​း မိမိမွာ နာဇီအူဒင္​႐ွား၏ ပ႑ာဆက္​အျဖစ္​​ေနမည္​ျဖစ္​​ေၾကာင္​း​ေရးသည္​၊ သူရတန္​မင္​းမွ ပထမအႀကိမ္​ ဗိုလ္​ခ်ဳပ္​ ဥလံုခင္​ကို ကုလားစစ္​တပ္​အျဖစ္​ တာဝန္​​ေပးၿပီး မင္​း​ေစာမြန္​အားနန္​းတင္​​ေၾကာင္​း ထိုဗိုလ္​ခ်ဳပ္​ သစၥာ​ေဖာက္​၍ မင္​း​ေစာမြန္​ အခ်ဳပ္​ခံရၿပီး ရခိုင္​သားတို႔ မင္​း​ေစာမြန္​အား ကယ္​တင္​၍ သူရတန္​ျပည္​သို႔ ျပန္​​ေျပးၿပီး ထပ္​မံအကူညီ​ေတာင္​းရာ စူလတန္​မင္​းမွ ဆတ်ာခတ္​ ရာဇမဏိတို႔ကို စစ္​တပ္​ျဖင္​့​ေစလႊတ္​၍ ထပ္​မံနန္​းတင္​​ေၾကာင္​း ​ေဖာ္​ျပသည္​။

ဦးစံ​ေ႐ႊဘုမွ ​ေအဒီ ၁၄၃၀ တြင္​ ဘဂၤလားဘုရင္​ နဇီသွ်ားမွ မင္​း​ေစာမြန္​အား ထီးနန္​းျပန္​တင္​​ေပးၿပီး နဇီသွ်ား၏ ဒဂၤါးပံုစံကိုအတုယူ၍ ​ေျမာက္​ဦး​ေခတ္​ဒဂၤါးမ်ားကို ခပ္​ႏွိပ္​​ေၾကာင္​း ​ေအဒီ ၁၄၃၀ မွ ၁၅၃၀ အထိ ႏွစ္​​ေပါင္​း ၁၀၀ အတြင္​း ဘဂၤလားအား အခြန္​ဆက္​သရာ နယ္​​ေျမအျဖစ္​ မင္​း​ေစာမြန္​မွ ​ေနာက္​ပိုင္​းမင္​း ၁၀ ဆက္​ထိ လက္​​ေအာက္​ခံအျဖစ္​​​ေနခဲ့ရဟန္​ ေရးသားသည္​။

ႏိုင္​ငံျခားသု​ေတသီတို႔အျမင္​
..... ....... ....... ....... .........

ရခိုင္​သမိုင္​းပါရဂူ ​ေဂ်ာ့လိုင္​ဒါ ၊ သမိုင္​းသု​ေတသီ ​ေဖယာ ၊ ဘဂၤလားသမိုင္​းပညာ႐ွင္​ ဟာဘီဘူလာတို႔မွ မင္​း​ေစာမြန္​အား ထီးနန္​းတင္​​ေပး​ေၾကာင္​း မည္​သည္​့ဘဂၤလားသမိုင္​း အ​ေထာက္​အထားတြင္​မွ် မ​ေတြ႔ရဟုဆိုသည္​။

ဘဂၤလားသမိုင္​းသု​ေတသီ S.M.ALI မွ မင္​း​ေစာမြန္​အား နန္​းတင္​​ေပးသည္​ဆို​ေသာ နာဇီအူဒင္​မာမတ္​သည္​ ၁၄၄၂ ခုႏွစ္​တြင္​ ထီးနန္​းမတက္​​ေသး​ေၾကာင္​း၊ သု​ေတသီ ​ေဖယာမွ ​ေဂါရ္​ (ဘဂၤလား) ႏွင္​့ ​ေဒလီ စစ္​မက္​ျဖစ္​ပြားသည္​ ဆိုျခင္​းမွာ မွားယႊင္​း​ေၾကာင္​း ​ေဂါ႐္​ ႏွင္​့ ဂ်န္​ပူဘုရင္​တို႔သာ စစ္​ၿပိဳင္​ၾက၍ ဂ်န္​ပူဘုရင္​ႏိုင္​​ေၾကာင္​း မင္​း​ေစာမြန္​ စစ္​​ေ႐းထူးခြၽန္​စြာ ကူညီခဲ့သည္​ဆိုသည္​့အခ်က္​သည္​ သံသယျဖစ္​ဖြယ္​ျဖစ္​သည္​ဟုဆိုသည္​။

ဂ်က္​လိုင္​ဒါမွ မင္​း​ေစာမြန္​သည္​ ဒဂၤါးတံဆိပ္​ႏွင္​့ ကုလားဘြဲ႔ခံပါမည္​ဟူ​ေသာ ကတိကို ဘဂၤလားဘုရင္​အား​ေပးခဲ့သည္​ဆိုသည္​ကို မင္​း​ေစာမြန္​သည္​ မူဆလင္​ အမည္​မခံယူ​ေသာ မင္​းတစ္​ပါးျဖစ္​ၿပီး သူသည္​ ဘဂၤလားစံျပဳ ဒဂၤါးတစ္​ျပားတစ္​ခ်ပ္​မွ မသြန္​းလုပ္​ခဲ့ဟုဆိုသည္​။

​ေျမာက္​ဦး​ေခတ္​အ​ေစာပိုင္​းဘုရင္​တို႔ ကုလားဘြဲ႔ခံယူၾကသည္​ကို အ​ေၾကာင္​းျပဳ၍ ဘဂၤလားလက္​​ေအာက္​ခံ ဘဂၤလားအား ပ႑ာဆက္​ခဲ့ရသည္​ဟု သံုးသပ္​ခ်က္​မ်ားကို ပညာ႐ွင္​ ဟာဘီဘူလာ ႏွင္​့ ယခု​ေခတ္​ ဘဂၤလားသမိုင္​းသု​ေတသီ ပါ​ေမာကၡ ဂ်ဴဒင္​ တို႔မွ မင္​း​ေစာမြန္​ ကိစၥ စီစစ္​ျပ႐ာတြင္​ ဘုရင္​ နရႏု (မင္​းခရီ)၏ သား​ေတာ္​ ဘ​ေစာျဖဴသည္​ ဘဂၤလားစူလတန္​တို႔ အင္​အားခ်ိနဲျခင္​းကို အခြင္​့​ေကာင္​းယူ၍ စစ္​တ​ေကာင္​းကို သိမ္​းယူခဲ့သည္​၊ ဘုန္​တန္​ခိုးႀကီးမား​ေသာ ဘုရင္​မင္​းဗာသည္​ ရာမူးႏွင္​့ စစ္​တ​ေကာင္​းကို ထိန္​းသိမ္​းထားႏိုင္​ခဲ့သည္​၊ ဆက္​ခံသူ ရခိုင္​ဘုရင္​ မင္​းဖ​ေလာင္​း ၊ မင္​းရာဇာႀကီး ၊ မင္​းခ​ေမာင္​း ၊ သီရိသုဓမၼရာဇာတို႔ စစ္​တ​ေကာင္​း ႏွင္​့ တရိပူရ ဘဂၤလားနယ္​မ်ားကို အုပ္​စိုးႏိုင္​ခဲ့ၾကသည္​၊ သူတို႔ထီးနန္​းဆက္​ခံစဥ္​ မူဆလင္​အမည္​ႏွင္​့ဘြဲ႔မ်ားခံယူျခင္​း ဒဂၤါးမ်ား​ေပၚတြင္​ အာရဗီ ႏွင္​့ ဘဂၤလီစာ​ေရးထိုး ခပ္​ႏိွပ္​ျခင္​းတို႔မွာ ဒဂၤါးတို႔သည္​ အခ်ဳပ္​ျခာအာဏာပိုင္​ဆိုင္​ျခင္​း၏ အမွတ္​အသားျဖစ္​သည္​၊ ဤဘုရင္​မ်ားသည္​ ဘဂၤလားဒဂၤါးအမ်ိဳးအစားမ်ားကို ထုတ္​လုပ္​ၾကျခင္​းမွာ စစ္​တ​ေကာင္​း​ေဒသအ​ေပၚ သူတို႔အခ်ဳပ္​ျခာအာဏာ သက္​​ေရာက္​​ေၾကာင္​း ခိုင္​မာ​ေအာင္​ျပဳလုပ္​ထားျခင္​းျဖစ္​သည္​ဟုဆိုပါသည္​။

​ေျမာက္​ဦး​ေခတ္​ အ​ေစာပိုင္​းမင္​းမ်ားအနက္​ ပင္​းဝါႏွင္​့ စစ္​တ​ေကာင္​း​ေဒသကို စစ္​ထိုးသိမ္​းပိုက္​ခဲ့​ေသာ မင္​းမ်ားသည္​ ထို​ေဒသခံမ်ားအတြက္​ ရည္​ရြယ္​၍ ကလီမာစာထိုးဒဂၤါးမ်ားကိုထုတ္​​ေဝၾကသည္​ဟု ဒဂၤါးသု​ေတသီ မီခ်ီနာမွဆိုသည္​၊​

​ေျမာက္​ဦး​ေခတ္​​ေႏွာင္​းဘုရင္​မ်ားသည္​ နရပတိႀကီးမင္​းလက္​ထက္​မွစ၍ စစ္​တ​ေကာင္​းကို မထိန္​းခ်ဳပ္​ႏိုင္​​ေတာ့​ေပ ထို႔​ေၾကာင္​့ ကုလားဘြဲ႔ မခံၾက​ေတာ့​ေၾကာင္​း သု​ေတသီ ​ေဖယာမွ ၁၆၃၈ တြင္​ စစ္​တ​ေကာင္​းကို မင္​းစ​ေနလက္​ထက္​ မဂိုဘုရင္​ခံခ်ဳပ္​ အစၥလမ္​ခန္​သို႔ လက္​လႊတ္​​ေပးခဲ့ရ၏၊ ဤျဖစ္​ရပ္​သည္​ ရခိုင္​ဒဂၤါးမ်ား၌ ပါ႐ွင္​ သို႔မဟုတ္​ နာဂ႐ီစာမ်ားမပါ႐ွိ​ေတာ့ျခင္​း အ​ေၾကာင္​းရင္​းျဖစ္​​ေၾကာင္​း သံုးသပ္​ျပခဲ့သည္​။

မင္​း​ေစာမြန္​ကို နန္​းတင္​သူ
..... ........ ........ ....... ......

မင္​း​ေစာမြန္​ကို သူရတန္​ဘု႐င္​မွ စစ္​​ေရးအကူညီ​ေပး၍ ​ေလာင္​းၾကက္​ကို ျပန္​လည္ သိမ္​း​ယူႏိုင္​ခဲ့ၿပီး ထိုဘုရင္​၏ လက္​​ေအာက္​ခံအျဖစ္​ ကုလားဘြဲ႔ခံ ကတိ​ေပး နန္​းတက္​ခဲ့သည္​ဟု ​ေရးသားခဲ့ၾကသည္​့ ပုဂိၢဳလ္​တို႔သည္​ ျဖစ္​ရပ္​မွန္​အခ်က္​အလက္​မ်ားအတြက္​ မူရင္​းအ​ေထာက္​ထားမ်ားမ႐ွိပဲ ထိုကာလ အ​ေျခ​ေနမ်ားကို မွန္​းဆ​ေရးသားခဲ့ၾကျခင္​းသာ ျဖစ္​မည္​ဟု ယူဆရၿပီး မင္​း​ေစာမြန္​ကို နန္​းတင္​ခဲ့သူမွာ ညီ​ေတာ္​ မင္​းခရီသာျဖစ္​​ေၾကာင္​း တင္​ျပထားပါသည္​။

အက်ယ္​ကို ​(ေမာင္​ဗသိန္​း_မင္​း​ေစာမြန္​ကို ဘယ္​သူနန္​းတင္​ခဲ့သလဲ)စာအုပ္​တြင္​႐ႈပါ။

Credit#Pyae Son San (Historical)
Photo credit # Google Image