Bir taraftan Milli Mücadele'yi desteklemediği yetmezmiş gibi isyanlar çıkaran İstanbul Hükümeti, diğer taraftan ülkeyi dört bir yandan işgal etmiş İtilaf Devletleri,diğer taraftan Osmanlı Devleti'nin bölünmesini fırsat bilerek kendi devletlerini kurmaya çalışan azınlıklar...Ve bütün bu sorunlara rağmen halkına sonuna kadar güvenen onlarca,yüzlerce,yüz binlerce kahraman...Sonuç:Türkiye halkının zaferi.

      

                                            İzmir'de Büyük Taaruz sonrası Atatürk ve askerleri 

      Peki nasıl?Nasıl oldu da bu kadar düşman varken böylesine imkansız gibi görünen başarı...Birçok nedeni var tabii fakat ben bu gün aynı zamandan 98.yıl dönümü olan aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin olmazsa olmazı TBMM'den bahsedeceğim.Ve anlatırken 3 bölüme ayıracağım.Şu şekilde:Kuruluşu,1. ve 2.TBMM'nin özellikleri,Atatürk'ün o zamanları Nutuk'ta nasıl anlattığı.O zaman hazırsak başlayalım...Keyifli okumalar :)

 

Kuruluşu

      16 Mart 1920'de İstanbul'un İtilaf Devlet-leri'nce resmen işgali,ardından Mebusan Meclisi'nin dağıtılması,aydınların ve mebusların tutuklanması bir bakıma Osmanlı Devleti'nin sonun geldiğinin belirtisiydi.Ulusal egemenliğe dayalı bir devlet kurmayı hedefleyen Mustafa Kemal ise bu durumu değerlendirerek bir meclis kurmak için çalışmalara başladı.

      Mustafa Kemal,19 Mart 1920'de yayımladığı genelgede Ankara'da olağanüstü yetkilere sahip bir meclisin toplanacağını haber verdi.Yapılacak yeni seçimlerle oluşacak bu meclise,İstanbul'dan tutuklanmamış olan mebusların da katılacağını bildirdi.23 Nisan 1920'de en yaşlı üye Şerif Bey başkanlığında Ankara'da açılan meclis,o günlerde Büyük Millet Meclisi BMM olarak adlandırılmıştı.Yaklaşık 9 ay sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak anılmaya başlandımış ve ardından bu ad süreklilik kazanmıştı.

                 

                                         23 Nisan 1920'de Ankara'da açılan 1.TBMM binası

1.TBMM'nin özellikleri

• İşgallere karşı oluşan direnişi tek bir çatı altında toplamıştır.
• Ulusal egemenliği büyük oranda gerçekleştirmiştir.
• TBBM güçlerbirliği ilkesini benimsemiştir.Bu sebeple ''Olağanüstü Meclis'' ya da İhtilalci Meclis''denir.
• Kurtuluş Savaşı'nı yönettiği için bu meclise ''Savaş Meclisi'',yasalar çıkardığı için de ''Kurucu Meclis''olarak da adlandırılırdı.
• Yaptığı ilk ve tek inkilap hareketi saltanatın kaldırılmasıdır.
• TBMM'nin açılmasıyla ''Temsil Heyeti''nin görevi sona ermiştir.
• İlk mecliste azınlık milletvekilleri yoktur.
• İtilaf Devletleri'ne çekilen telgraflarla,İstanbul Hükümeti'yle yapılacak hiçbir antlaşmanın tanınmayacağı belgelidir.
• Türk adını taşıyan ilk meclistir.
• İlk mecliste iki taraf vardır:Mustafa Kemal yanlıları ve padişah yanlıları.
• En çok askeri alanda harcamalar yapmıştır.
• İlk siyasi başarısı Gümrü Antlaşmasıdır.

2.TBMM'nin Özellikleri

• 1.TBMM'nin yenileşmiş halidir.
• ''İnkilap Meclis''olarak da bilinir.

 

      Özelliklerini ve kuruluşunu olabildiğince özetlemeye çalıştım.Şimdi Atatürk söylevinde bu zamanları nasıl anlatmış bakalım

(...)Saygıdeğer efendiler,Şimdiye kadar bilginize sunmuş olduğum hususlar,şahsım ve Temsil Heyeti adına karşılaştığım olayların açıklanmasına yönelikti.Bundan sonraki söyleyeceklerim,Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışından ve hükümetin kuruluşundan bugüne kadar yaşanmış olan olayları ve yapılan inkılapları kapsayacaktır.

(...)Efendiler,bilirsiniz ki,hayat demek,mücadele ve çarpışma demektir.Hayatta başarı,mutlaka mücadelede başarıyla mümkündür.Bu da,manevi ve maddi kuvvete,güce dayanır bir durumdur.Bir de,insanların uğraştığı bütün sorunlar,karşılaştığı bütün tehlikeler,elde ettiği başarılar,genel bir mücadelenin dalgaları halinde doğagelmiştir.Doğu uluslarının arasında,Türklerin başta geldiği ve en kuvvetli olduğu bilinmektedir.Gerçekten Türkler,İslamiyet'ten önce ve sonra Avrupa içerisine girmişler,saldırılar ve istilalar yapmışlardır.Batı'ya saldıran İspanya'da Fransa sınırlarına kadar yayılan Araplar vardır.Fakat efendiler,her saldırıya karşı sürekli karşı saldırı düşünmek gerekir.Karşı saldırı olasılığını düşünmeden hareket edenlerin sonu,yenilgidir.Attila'nın,Fransa ve Batı Roma yayılmış olan imparatorluğunu hatırladıktan sonra,bakışlarımızı Selçuklu Devleti'nin yıkıntısı üzerinde kurulan Osmanlı Devleti'nin,İstanbul'da Doğu Roma İmparatorluğu'nun taç ve tahtına sahip olduğu devirlere kadar çevirelim.Osmanlı padişahları içinde,Almanya'yı,Batı Roma'yı ele geçirip büyük bir imparatorluk girişiminde olanlar vardı.Yine bu padişahlardan biri,bütün İslam dünyasını bir merkeze bağlayıp yönlendirmeyi ve yönetmeyi düşündü.Bu amaçla Suriye'yi,Mısır'ı ele geçirdi.Halife ünvanı takındı.Diğer bir sultan da hem Avrupa'yı ele geçirmek hem de İslam dünyasına egemen olmak istedi.Batı'nın sürekli karşı saldırısı,İslam dünyasının hoşnutsuzluğu ve ayaklanması ve böyle dünyayı ele geçirme düşünce ve isteklerinin aynı sınır içine aldığı çeşitli unsurların geçimsizlikleri,sonuçta benzerleri gibi Osmanlı İmparatorluğu'nu da tarihin bağırına gömdü.

                   

(...)Bizim açık ve uygulanabilir gördüğümüz siyasi görüş,'ulusal siyaset'tir.Dünyanın bugünkü genel şartları ve yüzyılların akıllarda ve karakterlerde yerleştirdiği gerçekler karşısında hayalci olmak kadar büyük yanlış olmaz.Tarihin söylediği budur;bilimin,aklın,mantığın söylediği böyledir.

      Evet,Atatürk'ün neden halkın egemenliğinden yana olduğunu söylevinden daha iyi anlıyoruz.Aslında bu yazıma nutuktaki Cumhuriyeti'le ilgili konuşmaları da yazmak isterdim ama nice 29 ekimlere kaldı artık :)

Not:Bu yazımda fazla yorum katmak istemedim.Çünkü okuyucudan metinde geçen bilmediği kelimeleri araştırmasını ve kendisi yorumlamasının daha doğru olacağını düşünmüştüm.Bir şeyler geveleyen biriyim sonuçta.

Kaynak:

Resim 1 : https://indigodergisi.com/2016/08/30-agustos-buyuk-taarruz-ve-o-buyuk-zafer/

Resim 2: https://www.trhaberler.com/tbmm/23-nisan-tbmm-nin-kurulusunun-98-yili-h321724.html

Resim 3: https://memleketordu.net/fotograflarla-mustafa-kemal-ataturk/ataturk-10-yil-nutkunu-okurken-1933/

1.TBMM'nin Özellikleri: http://www.sosyalnet.com/2007/11/21/k-tbmmn-elller/