နယ္ခ်ဲ့သားေကာင္ သီတာေမာင္ႏွမနတ္(သို႔မဟုတ္)ငဇင္ကာ၏ ရင္ေသြး နတ္ေမာင္ႏွမ
က်ိဳက္ပြင့္ပေဒါသို႔ အေရာက္
"ျမန္မာေဟ့ ျမန္မာကြ"
ပင္လယ္ေအာ္သံႏွယ္ ႀကီးမားျပင္းထန္ေသာ ဟစ္ေႂကြးသံမ်ားသည္ ၆ ႏွစ္တိုင္တိုင္ ငဇင္ကာ မင္းမူခဲ့ေသာ ငရဲၿမိဳ႕ သန္လ်င္ၿမိဳ႕႐ိုး အတြင္းသို႔ ေၾကာက္မက္စဖြယ္ ဟိန္းမိုး ဝင္ေရာက္လာေလ၏။
မိုးသီးမိုးေပါက္အလား အဆက္မျပတ္ က်ေရာက္ ေပါက္ကြဲေနေသာ လက္ပစ္ဗံုးမ်ားႏွင့္ ေသနတ္ က်ည္ဆန္၊ ျမတပူ က်ည္ဆန္မ်ားကို ပမာမထားဘဲ ဝင္ေရာက္လာသည့္ ႐ွမ္း၊ ဗမာ၊ မြန္၊ ကရင္၊ ကခ်င္ တပ္ေတာ္သားမ်ားသည္ အေ႐ွ႕တံခါးမွသာမက တံခါးစံုကိုပါ စီးနင္း ဝင္ေရာက္လာၾကၿပီ။
စီးနင္းဝင္ေရာက္လာေသာ တပ္ေတာ္သားမ်ားမွာ အဝဘုရင္ အေနာက္ဘက္လြန္ မင္းတရား၏ ျမန္မာတပ္မ်ား ျဖစ္သည္။ အထက္စီးမွ ခုခံတိုက္ခိုက္ရင္း အ႐ွံုးဘက္သို႔ ေရာက္လာသူမ်ားမွာ ေရျခားေျမျခားမွ ပူတေက (ေပၚတူဂီ)မ်ား ျဖစ္၏။
ထိုပူတေကမ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္မွာ ဇြင္ကာကူ ဆိုသူ ျဖစ္၏။ ထိုသူအား ျမန္မာတို႔က ငဇင္ကာဟု ေခၚ၏။
ငဇင္ကာသည္ ျမန္မာ့ျပည္တြင္းေရးတြင္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ရာက သန္လ်င္ၿမိဳ႕တြင္ ကုန္တိုက္ဖြင့္ခြင့္ရ၏။ သူသည္ ကုန္တိုက္ မဖြင့္ဘဲ လက္နက္လူသူ သြင္းလာကာ သန္လ်င္ကို ခံတပ္ၿမိဳ႕ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္သည္။
အင္အား ႀကီးမားလာေသာအခါ ဗုဒၶဘာသာ မြန္၊ ဗမာ၊ ကရင္၊ ရခိုင္၊ ႐ွမ္း ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားကို ႏွိပ္စက္သည္။ ဘုရားေစတီမ်ားမွ ဌပနာကို ေဖာက္၊ ေခါင္းေလာင္းေတြကို ျဖဳတ္ယူကာ အရည္က်ိဳျခင္းျဖင့္ ျမန္မာမွန္သမ်ွအား စစ္ေၾကညာေတာ့သည္။
အေနာက္ဘက္လြန္ မင္းတရားႀကီးမွာလည္း ႐ုတ္တရက္ ဆင္းမလာႏိုင္ခဲ့ေခ်။ ေျမာက္ဘက္တလႊားကို အေနအထားက်ေအာင္ စီမံစုစည္းေနရသည္။
သို႔ေၾကာင့္လည္း ငဇင္ကာ၏ ေစာ္ကားမႈ သက္တမ္း ၆ ႏွစ္ ၾကာသြားျခင္း ျဖစ္ေပ၏။
ျမန္မာစစ္သည္မ်ားသည္ ပူတေက အေဆာက္အအံုမ်ားကို ဝင္ေရာက္ စီးနင္းသည္။ အခိုင္းအေစမ်ား၊ မိန္းမသားမ်ားသည္ မလြယ္ေပါက္မွ ထြက္ေျပးၾကသည္။
ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္ တစ္ဘက္႐ွိ ဂိုအာၿမိဳ႕မွ လက္နက္လူသူ ေထာက္ပံ့ေနသျဖင့္ ခိုင္ခံ့လွၿပီ၊ ဟုတ္လွၿပီ ထင္ေနခဲ့ေသာ ခံတပ္ၿမိဳ႕ ပ်က္ေသာေၾကာင့္ ထိတ္လန္႔တၾကား ေအာ္ဟစ္ငိုယိုလ်က္ ရတတ္သမ်ွ ႏိုင္သမ်ွ အထုပ္အပိုးျဖင့္ ေျပးၾကသည္။
သည္ေျပးလႊားသူမ်ားထဲ၌ ငဇင္ကာ၏ မယား တိုင္းရင္းသူ တစ္ဦးလည္း ပါေလသည္။ အမည္မွာ ေစာသဒၶါ ေပတည္း။ ေလာင္းၾကက္ဘုရင္ငယ္၏ သမီးေတာ္ ျဖစ္သည္။ ေလာင္းၾကက္ဘုရင္သည္ မူလက ေပၚတေကတို႔က ပ်ပ္ဝပ္က်ိဳးႏြံရေသာ ဘုရင္ျဖစ္သည္။ သန္လ်င္တြင္ ငဇင္ကာ အခိုင္အမာ ေနခ်ိန္၌ ငဇင္ကာအား သမီးဆက္သရသူ အဆင့္သို႔ ေလ်ွာက်ခဲ့၏။
ေစာသဒၶါ ႏွင့္အတူ အႀကီးေတာ္အျဖစ္ မင္းေစာထြတ္ ပါလာခဲ့သည္။ ျမန္မာစစ္သည္မ်ားသည္ သာသနာဖ်က္ ငဇင္ကာႏွင့္ အမ်ိဳးသား သစၥာေဖာက္ နတ္သ်ွင္ေနာင္ကိုသာ အဓိကထားၾကသျဖင့္ ေစာသဒၶါႏွင့္ သားေတာ္ နႏၵဘယ၊ သမီးေတာ္ သုပဘာေဒဝီတို႔ပါ ၿမိဳ႕ျပင္ေရာက္ေအာင္ ထြက္ေျပးလာႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။
သူတို႔သည္ အေနာက္ေျမာက္အရပ္၌ ဇာတိဌာေန ေလာင္းၾကက္ၿမိဳ႕ ႐ွိသည္ဟူေသာ အသိျဖင့္ အေနာက္ေျမာက္ဘက္သို႔ ဦးတည္ေျပးလာၾကသည္။
ရက္အနည္းငယ္ အၾကာတြင္ က်ိဳက္ပြင့္ပေဒါ ၿမိဳ႕နယ္နိမိတ္သို႔ ဆိုက္ေရာက္လာသည္။ သို႔ရာတြင္ အေနာက္ေခ်ာင္း ကုန္းျပင္ရြာသို႔ အေရာက္တြင္ ေစာသဒၶါ ခရီးမဆက္ႏိုင္ေခ်ၿပီ။
က်ိဳက္ယသီ သို႔မဟုတ္ သီတာၿမိဳ႕
ျဖစ္သလိုအိပ္ ျဖစ္သလိုစားကာ ေျပးလႊားလာရေသာ ဒဏ္ေၾကာင့္ ေစာသဒၶါမွာ အိပ္ရာထဲ လဲေတာ့သည္။ ေက်းရြာသူ ေက်းရြာသားမ်ားသည္ ႐ုပ္ရည္ သနားကမား႐ွိေသာ ဒုကၡသည္ သားအမိ သံုးေယာက္အား ၾကင္နာသနားစိတ္ျဖင့္ ကူညီၾက ျပဳစုၾက၏။
သည္အခ်ိန္တြင္ အႀကီးေတာ္ မင္းေစာထြတ္ ပါလာလ်ွင္ အား႐ွိမည္။ သို႔ရာတြင္ အႀကီးေတာ္မွာ နတ္သ်ွင္ေနာင္ကဲ့သို႔ ကြပ္မ်က္ခံရမည္ကို ေၾကာက္ရြံ႕လြန္းသျဖင့္ ေခ်ာင္းလက္တက္ တစ္ခုတြင္ ပုန္းေအာင္းက်န္ရစ္ခဲ့သည္။ ထိုေခ်ာင္းကို ေနာင္အခါတြင္ ဘိုးေတာ္ေခ်ာင္းဟု ေခၚတြင္သည္။
ေက်းရြာ႐ွိ မြန္၊ ကရင္၊ ဗမာ ေဆးဆရာမ်ား ဝိုင္းဝန္း ကုသေပးၾကေသာ္လည္း ေစာသဒၶါမွာ ကြယ္လြန္႐ွာသည္။ အေလာင္းကို ဝိုင္းဝန္းသျဂႋဳဟ္ၿပီးခ်ိန္၌ က်န္ရစ္ခဲ့သည့္ ကေလးႏွစ္ေယာက္အတြက္ ေခါင္းခဲၾကရသည္။
"သားတို႔ သမီးတို႔ ဘယ္ကလာၾကတာတံုး"
"တညင္က ခင္ဗ်"
"ဘယ္သြားၾကမွာတုန္း"
ကေလးမ်ား မေျဖတတ္။ မေျဖတတ္သျဖင့္ မည္သည့္အရပ္သို႔ ပို႔ရမည္ မသိဘဲ ႐ွိၾကစဥ္ လူႀကီးတစ္ေယာက္ ေရာက္လာသည္။ ထိုသူကား ဓညဝတီမင္း မ်က္သျဖင့္ ထြက္ေျပးလာသည့္ အမတ္ႀကီး သုဒိန္ ျဖစ္သည္။
ကေလးႏွစ္ေယာက္လံုး၏ ႐ုပ္သည္ သူတို႔မိခင္ႏွင့္ တူ၏။ ေျပာပံု ဆိုပံု ေနပံု ထိုင္ပံုကို ၾကည့္ကာမ်ွျဖင့္ ဆင္းရဲသား မဟုတ္ေၾကာင္း အမတ္ႀကီး ရိပ္မိသည္။ သို႔ေၾကာင့္ သူ ေမြးစားပါမည္ ဆိုကာ ေခၚလာခဲ့ေလ၏။
ဝရမ္းေျပး အမတ္ႀကီး သုဒိန္သည္ ကေလးႏွစ္ေယာက္ႏွင့္ လက္ပြန္းတတီး ေနထိုင္ရင္းက စံုစမ္းသည္။ ကေလးမ်ားထံမွ တစ္လံုးရ ႏွစ္လံုးရျဖင့္ ရေသာ အခ်က္မ်ားကို ဆက္စပ္ၾကည့္သည္။ ေလာင္းၾကက္မင္းမ်ိဳးဟု သိသည္။ ပို၍ ေသခ်ာေစရန္ ေလာင္းၾကက္သို႔ လူလႊတ္ စံုစမ္းသည္။ ပို၍ ေသခ်ာ၏။
အမတ္ႀကီးသည္ ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးႏွင့္ အလွမ္းလည္း ကြာ၊ ခရီးလမ္းပန္းလည္း ခက္ခဲေသာ ေတာႀကိဳအံုၾကားတြင္ ကေလးႏွစ္ေယာက္ကို လက္ညႇိဳးထိုးၿပီး လူစုသည္။
"သူတို႔ကို ႏွယ္ႏွယ္ရရ မွတ္သလား ... မင္းမ်ိဳး" - ဟု ဆိုလိုက္ကာမ်ွျဖင့္ သေဘာထားျဖဴစင္ ႐ိုးသားသည့္ ေတာသူေတာင္သားမ်ားမွာ ႐ွိခိုးရန္ အသင့္ ျဖစ္ေန၏။ ကေလးမ်ားသည္လည္း တျဖည္းျဖည္း အရြယ္ေရာက္လာၾက၏။
အမတ္ႀကီး သုဒိန္သည္ ျမန္မာႏွစ္ ၉၈၅ ခုႏွစ္ တပို႔တြဲလဆန္း ၅ ရက္ ေသာၾကာေန႔တြင္ က်ိဳက္ယသီၿမိဳ႕ကို စတင္ တည္ေထာင္ေလ၏။
က်ိဳက္ယသီသည္ မြန္စကားျဖစ္၍ ျမန္မာဘာသာအားျဖင့္ ေအးျမခ်မ္းသာျခင္း သီတာ ဟု အဓိပၸါယ္ရ၏။
က်ိဳက္ယသီ = သီတာၿမိဳ႕ တည္ၿပီးေသာအခါ အမတ္ႀကီးက နႏၵဘယ ေမာင္ႏွမကို နန္းတင္သည္။ နႏၵဘယမင္းႏွင့္ မိဖုရားႀကီး သုပဘာေဒဝီ။
အနီးအနား႐ွိ ေခ်ာင္းႀကိဳေျမာင္းၾကားမွ မသိနားမလည္သူမ်ား ခိုဝင္လာၾက၏။ ကန္ေတာ့လက္ေဆာင္မ်ား၊ ပဏၰာေတာ္မ်ား ဆက္သၾက၏။
အမတ္ႀကီး သုဒိန္မွာ တျပံဳးျပံဳး ႐ွိ၏။ သူသည္ နႏၵဘယမင္း၏ သီတာၿမိဳ႕ကို ႀကီးက်ယ္ စည္ကားေအာင္ လုပ္မည္။ လက္နက္လူသူ ခိုင္ၿဖီး ေတာင့္တင္းေအာင္ စုေဆာင္းမည္။ ထို႔ေနာက္ ဓညဝတီကို လုပ္ၾကံမည္။
သို႔ေသာ္ ဝရမ္းေျပး အမတ္ႀကီး သုဒိန္၏ စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္မွာ သက္ဆိုးမ႐ွည္႐ွာ။ ၿမိဳ႕သက္ တစ္ႏွစ္ခန္႔အရတြင္ အဝဘုရင္၏ ျမန္မာစစ္သည္ေတာ္မ်ား ေရာက္႐ွိလာေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
သီတာၿမိဳ႕သည္ အဝဘုရင္၏ သစၥာေတာ္ခံ တစ္ဦးဦးက တည္ေသာၿမိဳ႕ မဟုတ္ေခ်။ ဘုရင့္ထံမွ ၿမိဳ႕တည္ေစ အမိန္႔ရသျဖင့္ တည္ျခင္းမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ေပ။ သို႔ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ႀကီးထဲတြင္ ျပည္ငယ္ကေလး နန္းၿမိဳ႕အျဖစ္ ေပၚေပါက္လာျခင္းမွာ ႏိုင္ငံေတာ္အား ေထာင္ထားျခားနားျခင္း ျဖစ္သည္။ ေထာင္ထားျခားနားျခင္း ဆိုသည္မွာ ပုန္ကန္ျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ သီတာဘုရင္မွာ နားမလည္သူ မသိသူမ်ား၏ ႐ွိခိုးခံသည္ကလြဲလ်ွင္ ေျပာပေလာက္သည့္ အင္အား မ႐ွိေသးေပ။ အဝတပ္ႀကီး ခ်ီလာၿပီဟု ၾကားလ်ွင္ ၾကားခ်င္း က်ိဳက္သထံု လွံဓားၿမိဳ႕ အနီး႐ွိ ေခါင္းေပါင္းႀကီးရြာဘက္သို႔ ထြက္ေျပးၾကေလသည္။
အဝတပ္ႀကီးသည္ သီတာၿမိဳ႕ကို ဖ်က္ဆီးသည္။ သီတာေမာင္ႏွမကို မမိေသာ္လည္း ႀကိဳးစားပမ္းစား မ႐ွာေဖြၾကေလ။
သို႔အတြက္ သီတာေမာင္ႏွမသည္ အဂၤပူၿမိဳ႕အနီး႐ွိ ေတာင္ေပၚတြင္ ၿမိဳ႕တည္ကာ သံုးႏွစ္ ေနထိုင္ၾက၏။ ထိုကမွတစ္ဆင့္ သီတာၿမိဳ႕ေဟာင္းသို႔ ျပန္လာကာ နန္းၿမိဳ႕ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္သည္။
အသစ္တည္ေသာ သီတာၿမိဳ႕တြင္လည္း နႏၵဘယမင္းႏွင့္ သုပဘာေဒဝီ မိဖုရားတို႔ ၾကာ႐ွည္ နန္းမစံရပါ။
ျမန္မာႏွစ္ ၉၉၉ ခုႏွစ္ ျပာသိုလအတြင္း၌ နႏၵဘယ ကြယ္လြန္သည္။ သုပဘာေဒဝီလည္း မေ႐ွးမေႏွာင္းမွာပင္ ရင္ကြဲနာက်ၿပီး ေသသည္။
နႏၵဘယႏွင့္ သုပဘာေဒဝီတို႔သည္ သုပဘာေဒဝီကို သျဂႋဳဟ္ေသာ သီတာကုန္းျပင္တြင္ သီတာေမာင္ႏွမ နတ္စိမ္း ျဖစ္လာၾကေလသည္။
ထိုနတ္ေမာင္ႏွံ ဇာတ္လမ္း သမိုင္းကို ကမၻာသံုးႏွစ္ ၁၈၇၁ ခုႏွစ္က ေရးထိုးေသာ ျမသိန္းတန္ေစတီ ေက်ာက္စာအရ တင္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေက်ာက္စာတြင္ အေနာက္သံလြင္ မင္းတရားႀကီးဟု ပါ႐ွိေသာ္လည္း သမိုင္းႏွင့္ ကိုက္ညီေစရန္ အေနာက္ဘက္လြန္ မင္းတရားႀကီးဟု ျပင္လိုက္ပါသည္။
Credit: ဦးေအာင္သိမ္းျမတ္
Photo: Internet
သမုိင္းေလးေတြဖတ္ရလုိ႔ေက်းဇူးပါ