အီလည္လည္ႏိုင္ငံေရး
အီလည္လည္ႏုိင္ငံေရး
ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးအေျခအေနသည္ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚ ေခ်ာင္းေတြေျမာင္းေတြတြင္ ေရတက္ေရက်နွစ္ခု ၾကား၌ ေရအီေနသည့္သဖြယ္ ေသာင္မတင္ေရမက် အီလည္လည္ နိုင္ငံေရးအေျခအေနသို႔ ဆိုက္ေရာက္ေနေပ ၏။ ေမွ်ာ္လင့္သေလာက္လည္း အေရွ႔သို႔မေရာက္၊ ဆိုးရြားခဲ့ေသာ အတိတ္သို႔လည္း ျပန္မသြားတေနရာတည္း မွာပဲ ရပ္ေနသလိုလို တ၀ဲလည္လည္ ျငိမ္ေနသလိုလို ျဖစ္ေနေသာ အေျခအေနျဖစ္ပါသည္။ မ်က္ေမွာက္ ေခတ္ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးအေျခအေနမွာ ၁၉၈၈ တုန္းက တၾကိမ္၊ ၁၉၉၀ တုန္းက တ ၾကိမ္၊ ၂၀၀၇ တုန္းက တ ၾကိမ္၊ ၂၀၁၀ တြင္ တခါ၊ ၂၀၁၂ တြင္တေၾကာ့၊ ၂၀၁၅ တြင္တဖန္ လႈပ္လႈပ္ရွားရွား စိတ္ အားထက္သန္မႈမ်ားျဖင့္ လွည္းေန ေလွေအာင္း ျမင္း ေဇာင္းမက်န္ ပါ၀င္ေဖာ္ ေဆာင္ခဲ့ၾကပါ၏။ ရည္ရြည္ ခ်က္အသီးသီး ပစ္မွတ္အမို်း မို်း ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္သက္ သက္ျဖင့္ ျပည္သူက ပါ၀င္ခဲ့ၾကေသာ ထိုခုနွစ္မ်ားတြင္ နိုင္ငံေရးေရခိ်န္သည္ အျမင့္ ဆံုးသို့ ေရာက္ခဲ့ၾကပါ၏။ တူညီသည္မွာ အာဏာရွင္ေတာ္ လွန္ေရးလမ္းေၾကာင္းတြင္ ျပည္သူလူထု၏ ဘံုရည္မွန္းခ်က္သည္ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ျဖုတ္ခ်ေရးျဖစ္၍ အာဏာရွင္ တိုက္ဖ်က္ေရးလမ္းေၾကာင္းတြင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ၊ လူထုေခါင္းေဆာင္၊ ေက်ာင္းသား၊ စာေပပညာရွင္၊ အႏုပညာသမား၊ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ရဟန္းသံဃာမ်ားနွင့္ လူထုလူတန္းစား အသီးသီးက က်ရာအခန္းက႑မွ တက္ၾကြစြာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ ၾကသျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးသည္ လ်င္ျမန္ေသာ အရိွန္အဟုန္ျဖင့္ ေရြ႕ခဲ့ ၾကပါသည္။
တနိုင္ငံလံုး ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံု ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ဟန္ခ်က္ညီညီ လက္တဲြခဲ့ၾကပါသည္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြသည္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီတိုက္ပဲြ၏ ေရခိ်န္ အျမင့္ဆံုးအပိုင္းျဖစ္ခဲ့သည္။ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား ျဖင့္ ဖဲြ႕စည္းထားေသာ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီနွင့္ စစ္အာဏာ ရွင္စနစ္လိုလားသူမ်ားလက္သို့ အာဏာျပန္ေရာက္သြား မလား၊ အမို်းသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္နွင့္ ဒီမိုကေရစီလိုလားသူမ်ားဘက္သို႔ နွစ္ေပါင္း ၅၃ နွစ္အတြင္း လူထုလိုလားေသာ ျပည္သူလူထုေရြးေကာက္ခံအရပ္ သားအစိုးရစနစ္ ျပန္လည္အသက္၀င္လာမလား။ လူ ေတြက ရင္တမမျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ၾကရသည္။ ေစာင့္ၾကည့္ရံုတင္မက ကိုယ္တိုင္နိုင္သမွ် ဒီမိုကေရစီဘက္ သားမ်ားကို အားေပးၾကသည္။ အခ်ဳိ႕လုပ္အားေပးသည္။ ထမင္းေမ့၊ ဟင္းေမ့၊ အလုပ္အကိုင္ေမ့၊ ကိုယ္ ကို်းစီးပြားေမ့ထားကာ NLD ပါတီေအာင္နိုင္ေရးအတြက္ ၀ိုင္းကူၾကသည္။ ကိုယ့္ထမင္းကိုယ္စားကာ ပါတီ၀င္ မဟုတ္ဘဲ မဲဆြယ္ေပးၾကသူမ်ားလည္း တနိုင္ငံလံုးသာမက တကမၻာလံုးမွာပါ အုန္းအုန္းက်က္က်က္ ျဖစ္ၾက သည္။ ဆိုက္ကားဆရာမ်ားကပါ ကိုယ့္ထမင္းကိုယ္စားအေမ့သားဟု အမည္ခံကာ ဆိုက္ကားတြင္ NLD အလံမ်ားတပ္ကာ ေရြးေကာက္ပဲြေအာင္ နိုင္ေရးအတြက္ အားေပးေထာက္ခံကာနိုင္သည့္၀န္ကို ထမ္းၾကသည္။ တနိုင္ငံလံုး အုန္းအုန္းကြ်က္ကြ်က္ျဖင့္ နိုင္ငံေရးေရခိ်န္ျမင့္ခဲ့ၾကသည္။ ေရြးေကာက္ပဲြျပီးေသာ္ ျပည္သူလူထု လိုလားေသာပါတီက နိုင္သည္။
နိုင္ငံေရး ေရခိ်န္သည္ ျမင့္ေနဆဲ။ ျပည္သူလူထုလိုလားေသာ အရပ္သား အစိုးရလာေတာ့မည္။ ေျပာင္းလဲခိ်န္တန္ျပီဆိုေသာ စကားနွင့္အညီ အေျပာင္းအလဲေတြ ျမင္ၾကရေတာ့မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္စားၾကသည္။ တေန႔တေန႔ ဘယ္၀န္ၾကီးဌာနတြင္ ဘယ္သူ႔ကိုလ်ာထားသည္။ ဘယ္တိုင္း ေဒသႀကီးနွင့္ ဘယ္ျပည္နယ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေနရာမွာ ဘယ္သူ႕ကိုေနရာေပးမည္၊ ဘယ္အဖဲြ႕မွာေတာ့ ဘယ္သူ ေတြကို ခန္႔အပ္မည္၊ သမၼတသည္ ဘယ္သူျဖစ္မည္ စသည္ျဖင့္ အသစ္ေပၚေပါက္လာမည့္ အစိုးရအဖဲြ႕ လူစာရင္းအတြက္ တနိုင္ငံလံုးက ရင္ခုန္ၾကသည္။ သိခ်င္ၾကသည္။ ေမွ်ာ္လင့္ၾကသည္။ နိုင္ငံေရးအရ လႈပ္လႈပ္ ရြရြျဖစ္ၾကသည္။ တနိုင္ငံလံုး ေပ်ာ္လည္းေပ်ာ္ ေမွ်ာ္လည္းေမွ်ာ္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားေနၾကသည္။
ထို႔ေနာက္ သမၼတစာရင္းထြက္လာသည္၊ ျပည္နယ္နွင့္တိုင္းေဒသၾကီး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္စာရင္းထြက္လာ သည္၊ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ၀န္ၾကီးစာရင္းထြက္လာသည္။ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္၊ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္၊ လူ႔အခြင့္ အေရးေကာ္မရွင္စသည့္ စာရင္းမ်ားထြက္လာသည္။ လႊတ္ေတာ္ေရးရာေကာ္မတီေတြ ထြက္္ေပၚလာသည္။ မူနွင့္လိုက္ဖက္ေအာင္လူစာရင္း Line Up ေတြ ထြက္လာသည္။ အစပိုင္းေတာ့ လူေတြက တက္ၾကြေသးသည္။ တျဖည္းျဖည္းနွင့္ အစိုးရသစ္သက္တမ္း တနွစ္ေက်ာ္လာခိ်န္တြင္ေတာ့ လူေတြ၏နိုင္ငံေရးေရခိ်န္မွာ ျပန္လည္ျငိမ္သက္သြားသည္။ အားေပးခဲ့သူမ်ားေရာ၊ အားမေပးခဲ့ၾကသူမ်ားေရာ၊ ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကသူမ်ားေရာ ျငိမ္သက္ေနေသာကာလကို ယခုအခါ ျပန္လည္ေရာက္ ရိွခဲ့ေပ၏။ ေရထဲသို႔ ခဲတလံုးက်လာျပီးေနာက္ လိႈင္းဂ ယက္မ်ားစြာထလာအျပီးတြင္ ျပန္လည္ျငိမ္သက္သြား သည္နွင့္လည္း ဆင္တူေပ၏။
ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးကား အီလည္လည္ျဖစ္ေနသည္ကား အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရလွ်င္ ပထမဆံုးအခ်က္ကား NLD ပဲြထုတ္ခဲ့ေသာ အစိုးရအဖဲြ႕၀န္ႀကီးစာရင္းကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက မႀကိဳက္ၾကေပ။ ပုဂၢိဳလ္ေရး မုန္းတီးမႈမ်ား ေၾကာင့္မဟုတ္၊ သူတို႔ထက္သင့္ေတာ္ေသာ လူေတာ္ လူေကာင္းမ်ားစြာ ျမန္မာျပည္မွာ ရိွေနနိုင္ေသးသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ တပ္မွ လာသူ၊ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီမွလာသူမ်ား NLD အစိုးရအသစ္ထဲတြင္ ပါ၀င္လာျခင္းကို လူေတြက သေဘာမက်ၾက။ သူတို႔ထက္ သင့္ေတာ္ေသာသူေတြ ျမန္မာ နိုင္ငံသား ၅၁ ဒသမ ၄ သန္းထဲမွာ မရိွေတာ့ျပီေလာဟု ေမးစရာျဖစ္လာၾကသည္။ တပ္မွလာ သူ ၾကံ့ခိုင္ေရး ပါတီမွ လာသူမ်ားကိုသာ ေျပာလိုရင္း မဟုတ္၊ ၀န္ႀကီးအဖဲြ႕တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ၌ သူ့ထက္ေတာ္ သူ၊ တတ္သူ၊ သင့္ေတာ္သူမ်ားစြာ ရိွေနနိုင္သူမ်ားစြာလည္း ပါ၀င္ေနတာကိုေတြ႕ရသည္။ ေျပာရလွ်င္ NLD ပါတီကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ၾကိဳက္သည္၊ သို႔ေသာ္ သူတို႔လူထုတ္ပံု Line Up ထုတ္ပံုကို မၾကိဳက္ပါ။
ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္စဥ္က ေျပာင္းလဲခိ်န္တန္ျပီ ဟူေသာေၾကြးေၾကာ္သံျဖင့္ ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့ၾကရာ ထိုေဆာင္ ပုဒ္သည္ အလြန္အဓိပၸာယ္ရိွပါသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ၅၃ နွစ္ခန္႔ အျမစ္တြယ္ေနေသာ စစ္တပ္ၾကီးစိုးေန ေသာ၀ါဒ၊ အရာရာတြင္ တပ္ထြက္မ်ားသာ ရာထူးေနရာေကာင္းမ်ား ရယူေနေသာ အေနအထားမ်ားကို ျပည္သူလူထုက ျငီးေငြ႕စိတ္ပ်က္ေနၾကေလေသာေၾကာင့္ NLD တက္လာလွ်င္ ထိုအေနအထားကို အေျပာင္းလဲ ႀကီးေျပာင္းလဲေတာ့မည္ဟု ျပည္သူ အေပါင္းက ထင္ျမင္ယူဆခဲ့ၾကသည္။ အေမွ်ာ္လင့္ၾကီး ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အစိုးရအသစ္သည္ ယခင္လူေဟာင္းမ်ားကို သံေယာဇဥ္မျပတ္နိုင္၊ တပ္မေတာ္က ၿငိဳျငင္မွာကို လိုတာ ထက္ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ေနတတ္ရိွသည္။ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးဟူေသာ အမည္လွလွကေလးေအာက္တြင္ အရာရာကိုမေျပာင္းမလဲ ေခါင္းငံု႔အေလွ်ာ့ေပးရတာေတြ မ်ားေနသည္။ အစိုးရအသစ္တက္လာခါစတြင္ ကမၻာ့နိုင္ငံအသီးသီးတြင္ရိွေသာ ျမန္မာသံရံုးမ်ားမွ သံအမတ္ၾကီးမ်ားကို အသစ္ေျပာင္းလဲေတာ့မည္ဟု ထင္ျမင္မိခဲ့၏။ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ပ္တက္လာခါစကလည္း ယခင္သမၼတ ဘားရက္အိုဘား မားခန္႔ခဲ့ေသာ သံအမတ္အားလံုးနီးပါးကို သူ႕စိတ္ႀကိဳက္သံအမတ္မ်ားနွင့္ လူစားလဲခဲ့သည့္သာဓကလည္း ရိွသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္လည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ေတာ့မည္ဟု ထင္ျမင္မိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အံ့ၾသဖြယ္ေကာင္းေလာက္ေအာင္ပင္ သံအမတ္ရာထူးမ်ားမွာ နဂိုအတိုင္း ဆက္ရိွခဲ့ပါသည္။
ယခင္က အဘလူမ်ားမွာ ယခုအခါ အစ္မကိုခ်စ္ ခ်င္ေယာင္ေဆာင္လ်က္ အစ္မလူလိုလို ဘာလိုလိုျဖင့္ (ေနာက္ကြယ္မွာ အဘေတြကို ဆက္လက္တမ္းတေနကာ) ရာထူးတြင္ ဆက္ထိုင္ေနၾကဦးမည္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံသားမ်ားအေပၚ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ နိုင္ငံ့ေတာ္နွင့္ျပည္သူလူထု၏ လစာနွင့္ အေဆာင္အေယာင္ ခံစားခြင့္မ်ားကို ယူထားၾကေသာ ျမန္မာသံအရာရိွမ်ားသည္ ယခင္ကေတာ့ ျပည္ပေရာက္ ကိုယ့္နိုင္ငံ သားမ်ားကို မတူသလို မတန္သလို၊ ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ တာ၀န္မရိွသလို၊ သူတို႔က မိုးေပၚမွက်လာေသာ အထက္တန္းစား သီးသန္႔လူတန္းစားမ်ားလိုလို လုပ္ေနၾကတာမ်ားသည္။ ျပည္ပရိွ ျမန္မာမ်ား ျပဳလုပ္ေသာ သာေရးနာေရးလူမႈေရး အခမ္းအနားမ်ားသို႔ ပူးေပါင္းပါ၀င္လွ်င္ ေနျပည္ေတာ္မွ ျဖဳတ္စာခ်က္ခ်င္းရေတာ့မလို သရဲသဘက္မ်ားကို ေရွာင္သလို ျမန္မာအသိုင္းအ၀ိုင္းကို ေရွာင္ခဲ့ၾကေသာ ျမန္မာသံအရာရိွမ်ားသည္ အစိုးရ အသစ္တက္လာေသာအခါ ယခင္ေနရာေဟာင္းမွာပင္ မိန္႔မိန္႔ၾကီးဆက္လက္တည္ ျမဲၾကေလသည္။ ျခြင္းခ်က္ အျဖစ္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ မူလတာ၀န္၀တၱရားအတိုင္း တာ၀န္ေက်ပြန္ခဲ့ၾကေသာ သံအမတ္အခ်ဳိ႕နွင့္ သံအရာရိွ အခ်ဳိ႕ကား ရိွေပလိမ့္မည္။ ဤစာ၌ လူမ်ားစုကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုထက္ တိုင္ အခ်ဳိ႕ေသာ သံအရာရိွ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသည္ အစ္မလိုလို၊ အဘလိုလိုျဖင့္ ျခံစည္းရိုးကို ခြထိုင္ကာ အဘတို႔ျပန္လာမည့္ေခတ္ကို ေမွ်ာ္လင့္တမ္းတေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ဤကားျပည္သူလူထုေမွ်ာ္လင့္ေသာ္လည္း ျဖစ္မလာခဲ့သည့္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္သည္။ NLD သည္ ေျပာင္းလဲခြင့္သာခဲ့ပါလ်က္ ဤကိစၥကို မေျပာင္းလဲ နိုင္ခဲ့ေပ။
သံအမတ္မ်ားကို မေျပာင္းလဲနိုင္ခဲ့သလို ၀န္ႀကီးမ်ား ခန္႔ရာတြင္လည္း သစၥာေတာ္ခံခဲ့သူမ်ားနွင့္ နီးစပ္ သူမ်ား၊ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရး၀ါဒအရ ခန္႔ရသူမ်ားကိုသာ တာ၀န္ေပးေရြးခ်ယ္ခဲ့သျဖင့္ အစိုးရအဖဲြ႕သည္ အသင့္ေတာ္ဆံုးလူမ်ားျဖင့္ ဖဲြ႕ထားသည္ဟု ေျပာနိုင္ေသာ္လည္း အေတာ္ဆံုး၊ အေကာင္းဆံုးလူမ်ားနွင့္ ဖဲြ႕စည္းထားသည္ဟု မဆိုလိုနိုင္ပါ။ ထို႔အတူပင္ ျမန္မာနိုင္ငံေရွ႕ေနခ်ဳပ္၊ ျမန္မာနိုင္ငံ လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ သည္လည္း ယခင္လူေဟာင္းမ်ားနွင့္သာ ဆက္လက္ နွစ္ပါးသြားၿမဲသြားလ်က္ရိွရာ အေဟာင္းၾကိဳက္လြန္းေသာ အစိုးရဟုပင္ ေခၚရမလိုရိွေပသည္။
လူေဟာင္းမ်ားကို ေတာ္ေတာ္ေနရာေပးသည့္အျပင္ ၀န္ၾကီးဌာန တိုင္းတြင္ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ ဆိုသူမ်ားမွာလည္း ယခင္သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္က ေရြးခ်ယ္ခန္႔အပ္ သြားသူမ်ားျဖစ္သည္။ NLD လက္ထက္မွခန္႔ေသာ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ဟူ၍လည္း မျမင္ဖူး ေခ်။ ေနရာမွ ဖယ္ရွားေျပာင္းေရႊ႕ခံရေသာ အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္လည္း မရိွေပ။ ယခင္လူမ်ားက ယခင္အတိုင္း ရာထူးနွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားတြင္ ဆုပ္ကိုင္ထားဆဲျဖစ္ရာ အစိုးရအဖဲြ႕သည္ ၀န္ၾကီးမ်ားသာေျပာင္းသြားေသာ္လည္း က်န္ေသာေနရာအားလံုး ဘာမွမေျပာင္းလဲဘဲ လမ္းရိုးေဟာင္းအတိုင္း ခီ်တက္ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပဲြျပီး၍ အစိုးရအသစ္ေပၚလာခဲ့ေသာ္လည္း စြမ္းေဆာင္ရည္အရၾကည့္လွ်င္ ၾကီးမားသိသာေသာ ေျပာင္းလဲမႈ မည္သည့္၀န္ၾကီးဌာနတြင္မွ မယ္မယ္ရရမေတြ႕ရျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ ေျပာင္းရမည့္သူမ်ားကို မေျပာင္းနိုင္သည့္အျပင္ လူေဟာင္းကိုထပ္၍လက္ခံရပံုမွာ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၆၀ အရ တိုင္းေဒသၾကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္ အေထြေထြအုပ္ခု်ပ္ေရးဦးစီးဌာန အၾကီးအမွဴးသည္ ရာထူးအေလ်ာက္ သက္ဆိုင္ရာတိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႕၏အတြင္းေရးမွဴးျဖစ္ သည္ဟုလည္း ေဘာင္ခတ္ခံထားရပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားတြင္ တိုင္းေဒသၾကီး အစိုးရမ်ား တြင္ အစိုးရအဖဲြ႕အတြင္းေရးမွဴးသည္ ေထြအုပ္၊ တိုင္းနွင့္ျပည္နယ္အဆင့္ အၾကီးအကဲက တက္လုပ္ရမည္ ဆိုေသာသေဘာျဖစ္သည္။ ေထြအုပ္သည္ ဘယ္ကလာသလဲဆိုမူ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးဌာနမွ လာပါသည္။ လူထုေရြးခ်ယ္ရေသာ အရာရိွမဟုတ္ပါ။ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးဌာနက တပ္မေတာ္လက္ေအာက္ မွာ ရိွပါသည္။ ထို့ေၾကာင့္ စစ္တပ္မွခန့္ေသာလူသည္ ျပည္နယ္နွင့္ တိုင္းအစိုးရအဖဲြ႕မ်ားတြင္ အစိုးရအဖဲြ႕အတြင္းေရးမွဴး အလိုလိုျဖစ္ခြင့္ရေနပါသည္။ သူ႕လူ ေတြ ကိုယ့္ထဲေရာက္ေအာင္ အေျခခံဥပေဒနွင့္ထည့္ခံထားရခိ်န္တြင္ ကိုယ့္လူေတြေနရာ၌ ဘာလို႔အစိမ္းေရာင္လႊမ္းေနသူေတြ ထပ္ထည့္မလဲဆိုတာ စဥ္းစား၍မရေပ။ ဒါသည္ ျပည္သူလူထုက အားမရေသာေျပာင္းလဲခိ်န္မတန္ေသးသည့္ကိစၥျဖစ္သည္ (၀ါ) ေရြး ေကာက္ပဲြေျြကးေၾကာ္သံ အတိုင္း မျဖစ္ေသးသည့္ကိစၥ ျဖစ္သည္။
NLD၏ ေရြးေကာက္ပဲြေၾကညာစာတမ္းတြင္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာပါသည္။ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးဆိုတာ ပါသည္။ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္၍ အား တက္သေရာသြားေနသည္။ ၂၁ ရာစု ပင္လံု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြ အၾကိမ္ၾကိမ္လုပ္ေနသည္။ သို့ေသာ္ နွစ္ေပါင္း ၇၀ ခန္႔လြတ္လပ္ေရးရသည္နွင့္ ျဖစ္လာခဲ့ၾကေသာ ျပည္တြင္းစစ္ပဲြမ်ား အခိ်န္တို အတြင္းရပ္ တန္႔သြားၾကဖို႔ ပဋိပကၡေတြေျပလည္သြားၾကဖို႔ဆိုတာ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္နိုင္သည္မဟုတ္။ ျပီးေတာ့ ယခုေဆြးေႏြး ေနၾကေသာ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္နွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြတြင္ NLD အစိုး ရသည္ အဆံုးအျဖတ္ေပးနိုင္ေသာအဖဲြ႕မဟုတ္၊ အဆံုးအျဖတ္ေပးနိုင္သူမွာ လက္နက္စဲြကိုင္တိုက္ခိုက္ေနၾက ေသာ ဘက္နွစ္ဖက္ျဖစ္သည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕မ်ားနွင့္ တပ္မေတာ္သာျဖစ္သည္။ အစိုးရသည္ ပဲြျဖစ္ရန္ ေစ့စပ္ေပးေသာ ၾကားပဲြစားသာျဖစ္သည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၂၀(ခ)အရ တပ္မေတာ္သည္ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာကိစၥအားလံုးကို လြတ္လပ္စြာစီမံခန္႔ခဲြ စီရင္ေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင့္ရိွ သည္ဟုပါရိွ၏။
ထို႔ေၾကာင့္ NLD အစိုးရသည္ တပ္နွင့္ပတ္သက္၍ ၾကား၀င္အာမခံ၍မရ၊ ကတိေပး၍မရ သူ႕ဘာ သာ လြတ္လပ္စြာေဆာင္ရြက္မည္ဟု ဆိုထားသျဖင့္ ၾကားပဲြစားပဲလုပ္ေပးလို့ရသည္။ ကဲ . . .နင္နဲ႔နင္နဲ႔ ညိွၾက ေပေတာ့ဟု အေရာင္းအ၀ယ္ျဖစ္ေအာင္ ဆိုင္ေပးေသာ သေဘာသာ လုပ္နိုင္ေတာ့သည္မွာ ပကတိအရိွတရား ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုေသာ ေရြးေကာက္ပဲြေၾကညာစာတမ္းပါ ေၾကြးေၾကာ္သံသည္ NLD အစိုးရက ဘယ္ေတာ့ျဖစ္မည္ဟု အပ္မတ္ခ်ကိုမေျပာနိုင္ေသာ ကိစၥသာျဖစ္သည္။ ထိုသည္ကို ျပည္သူ လူထုက နားလည္ပါ၏၊ ခြင့္လႊတ္ပါ၏၊ သို႔ေသာ္ NLD ကလည္း နားလည္ဖို႔လိုသည္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရပါမွ ဖဲြ႕ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးလုပ္ေတာ့ မည္လိုလိုေျပာေနျခင္းကား ျဖစ္မလာေသးေသာကိစၥ တခုကိုမူေသ ထား၍ လက္ေတြ႕လုပ္ရမည့္ အလုပ္တခု ကို ေန႔ေရႊ႕ညေရႊ႕လုပ္ေနသလိုရိွေတာ့သည္။ အိမ္ေခါင္မိုးကို ျပင္ဆင္၍ မိုးကို မိုးရမည့္အေျခတြင္ ထီေပါက္ကာမွ ျပင္တာေပါ့ဆိုတာမ်ဳိးလုပ္ေန၍မရေပ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရ သည္ျဖစ္ေစ၊ မရသည္ျဖစ္ေစ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးကေတာ့ တတ္နိုင္သည့္ဘက္မွ ခြန္တိုက္အားတိုက္ စတင္ဖိအားေပး ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္သည္။
NLD ပါတီဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖဲြ႕အတြင္းေရးမွဴးအဖဲြ႕၀င္ ဦး၀င္းထိန္က အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ပါတီသည္ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ ဆင္ေရးကို လ်စ္လူ်ရႈမထားဘဲ တစိမ့္စိမ့္ၾကိဳးစား ေနေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့၏။ ဦး၀င္းထိန္ေျပာၾကားသည့္ တစိမ့္စိမ့္ဆိုသည့္စကားကို သိပ္မရွင္းေပ။ တျဖည္း ျဖည္း၊ ခပ္ေနွးေနွး၊ တလွမ္းခ်င္း၊ ေရအိုးထဲမွ ေရသည္ အိုးေအာက္ေျခသို႔ တစက္ခ်င္းစိမ့္၍က်သလို ေမ့ ေလာက္မွ တစက္ဆိုသည့္အျဖစ္မို်းကိုဆိုလိုသလားဟု ေတြးမိသည္။ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ဆိုသည္မွာ NLD ပါတီတခုတည္းကလုပ္၍ရသည့္ အရာမဟုတ္၊ ငွက္ေပ်ာသီးအခံြႏႊာစားသလို လြယ္သည့္အ ရာမဟုတ္ဆိုတာ လက္ခံပါသည္။ ပုဒ္မ ၄၃၆ ကန္႔သတ္ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရ လႊတ္ေတာ္ထဲမွ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ အနည္းငယ္ျဖစ္ေစပါ၀င္မႈမရိွဘဲ လုပ္၍မရတာကိုလည္း သေဘာေပါက္ပါ သည္။ သို႔ေသာ္ ျပည္သူလူထု၏ Mandate ေခၚ လုပ္ပိုင္ခြင့္လဲႊအပ္ခံထားရသည့္ အစိုးရတရပ္အေနနွင့္ ဒီထက္ ျမန္ျမန္ထက္ထက္ အလုပ္လုပ္ၾကဖို႔လိုမည္ျဖစ္သည္။ ယခုလိုတစိမ့္စိမ့္ ဆိုတာေတြနွင့္ပင္ အစိုးရသက္တမ္း (၁) နွစ္ေက်ာ္ခဲ့ေလျပီ။ အစိုးရသက္တမ္းမွာ (၄) နွစ္သာက်န္ေတာ့၏။ တစိမ့္စိမ့္လုပ္ေနဖို႔အခိ်န္မရိွျပီ။ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ကိုယ္ကအျမဲတမ္း ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္နိုင္ေနမည္ဟုလည္း နိုင္ငံေရးတြင္ပံုေသမတြက္ၾကဖို့ လိုမည္ ျဖစ္သည္။ ကိုယ္ကနိုင္ေနတုန္း၊ ကိုယ့္ဘက္မွာ ျပည္သူလူထုရိွေနတုန္း ဖဲြ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးအပါအ၀င္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားကို အားသြန္ခြန္စိုက္ေဆာင္ရြက္ၾကေစလိုပါသည္။
အစိုးရမ်ားက(၅)ႏွစ္တႀကိမ္ တက္လိုက္ဆင္းလိုက္ျဖစ္ေနမည္ဆိုေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္တြင္ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ပါ၀င္မႈ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ေရြးေကာက္ပဲြေတြ ဘယ္လိုေျပာင္းေျပာင္း မေျပာင္းလဲေသာအခ်က္ျဖစ္သည္ဆိုတာကို မေမ့သင့္ ေပ။ ေရြးခ်ယ္ခံအစိုးရ၏ သက္တမ္းသည္ (၅) နွစ္။ ငါးနွစ္ျပည့္လွ်င္ ဆင္းသြားရမည္။ လုပ္ပိုင္ခြင့္သည္ ငါးနွစ္သာရိွသည္။ ယခုအခါ ၄ နွစ္သာက်န္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ တပ္မေတာ္က လႊတ္ေတာ္တြင္ ပါ၀င္မႈကေတာ့ သက္တမ္းသတ္မွတ္ခ်က္မရိွေပ။ ဆိုလိုသည္မွာ ေရြးေကာက္ပဲြကတဆင့္တက္ လာသူမ်ား၏ အခိ်န္သည္ သူ တို႔၏အသက္ျဖစ္သည္။ အခိ်န္သည္တျဖည္းျဖည္းနည္းသြားတာပဲရိွသည္။ ပိုရလာသည္မရိွ။ တပ္ကိုယ္စား လွယ္မ်ားကို သို႔မဟုတ္ သူတို႔ပါ၀င္မႈမွာ လူေျပာင္းသြားေသာ္လည္း ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းဆိုေသာကိစၥကေတာ့ မေျပာင္းလဲဘဲက်န္ေနမည္ ျဖစ္သည္။
ဒါေၾကာင့္ အခိ်န္ဆဲြေလေလ အခိ်န္ၾကာေလ ေလလုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ကုန္သြားမည္မွာ ေရြးေကာက္ခံ အမတ္မ်ားသာျဖစ္ေလသည္။ တရုတ္အစိုးရနွင့္ တိဘက္ေခါင္းေဆာင္ ဒလိုင္းလားမား၏ ပဋိပကၡတြင္ တ႐ုတ္ အစိုးရ၏ မဟာဗ်ဴဟာမွာ တိဗက္လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈသည္ ဒလိုင္းလားမားဆရာေတာ္ထံတြင္ တည္မီွေန သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ ပံ်လြန္ေတာ္မူသည္အထိ အခိ်န္ဆဲြထားႏိုင္လွ်င္ ဆရာေတာ္မရိွေတာ့သည္ႏွင့္ တိဗက္လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈလည္း အားေပ်ာ့ေပ်ာက္ကြယ္သြားမည္ဆိုေသာ ခ်ဥ္းကပ္မႈ တ႐ုတ္တြင္ရိွပါ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္သည္ ဒလိုင္းလားမားဆရာေတာ္ကို လိုတာထက္ပိုျပီး မဆန္႔က်င္၊ အခိ်န္တန္လွ်င္ သူ႕ဘာသာ ပံ်လြန္ေတာ္မူသြားလွ်င္ ေအးၿပီ၊ လူတေယာက္အသက္သည္ေနရလွ ႏွစ္္ ၁၀၀ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အသက္သည္ အႏွစ္တေထာင္မက၊ တေသာင္းလည္းမက၍ အခိ်န္မ်ားစြာ ရိွေလသည္။ ယခုလည္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၊ အစိုးရအဖဲြ႕၀င္မ်ားသိဖို႔မွာ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အစိုးရသက္တမ္းသည္ ငါးနွစ္သာရိွပါသည္။ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥ ပေဒျပင္သည္ဆိုျခင္းမွာ အဆိုမူၾကမ္းတင္ျခင္း၊ ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ဆံုးျဖတ္ျခင္း၊ ျပည္လံုးကၽြတ္ဆႏၵခံယူပဲြ က်င္းပျခင္း၊ ရလဒ္ေၾကညာျခင္းစသည္ျဖင့္ အဆင့္ဆင့္ ေဆာင္ရြက္ ရသည္မွာ အနည္းဆံုး (၁) နွစ္ အခိ်န္ယူရပါသည္။ မိမိတို႔တြင္ ၄ နွစ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့သာ က်န္ေတာ့ရာ အဆင့္ဆင့္ လုပ္ရသည့္ (၁) ႏွစ္အခိ်န္ကို နုတ္လိုက္လွ်င္ ရာထူးမွမဆင္းခင္ အလုပ္လုပ္ခိ်န္ ၂ နွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္သာ ရိွပါေတာ့သည္။ တစိမ့္စိမ့္ေတြ၊ ဘာေတြ လုပ္ေနဖို႔အခိ်န္မရေတာ့ပါ။ ေဘာလံုးစကားနွင့္ ေျပာရလွ်င္ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ လယ္ဗယ္ ၂၅ ျပား ေၾကးဖြင့္ထားေသာ ေဘာလံုးပဲြလိုျဖစ္ေနပါသည္။ ၅ နွစ္ျပည့္၍ ဂိုးမသြင္းနိုင္ဘဲ သေရက်ေန လွ်င္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းစားသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။ မည္သူစားသြားမည္လဲဆိုတာေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ေတြးၾကရန္ ျဖစ္သည္။ အီလည္အီလည္နွင့္ အေျပာင္းအလဲမရိွ ျမစ္လယ္တြင္ေရာက္ေန ေသာ ေလွတစင္းကို ေရွ႕သို႔သြားလိုပါလွ်င္ အလုပ္မျဖစ္ေလးလံေနေသာ ေလွေပၚမွ ေက်ာက္တံုးေတြကို အရင္ဆံုး ေရထဲသို႔ပစ္ခ်ရပါမည္။ ထို႔ေနာက္ ေရလည္းအအီေျပလွ်င္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး တက္စံုဖြင့္ရြက္ကုန္ လႊင့္ဖို႔သာလိုပါေၾကာင္း။