Accountability Nedir ?

Hesap verebilirlik diye çevrilir kısaca. Bilinen bir kavram olmasına rağmen Türkiye'de özel veya kamu kuruluşları olsun en çok eksikliği hissedilen ve eksikliğinden kaynaklı sorunlar ve tıkanmalar yaşanan bir kavramdır.  Ben de bu konuya olabildiğince Türkiye sosyolojisi üzerinden yaklaşmaya çalışacağım.  

 Bir bireyin hesap verebilir olması, kendini savunabilecek düzeyde olması demektir. Savunabilecek düzeyde olması da kişinin ayaklarının yere sağlam bastığı anlamına gelir. Satır aralarına ve dip notlara da derinlemesine hakim olunduğu anlamına gelir.  Türkiye'de bunun olmaması kişiler bazında değerlendirilmemeli. Bunun bir sistem olarak değerlendirilmesi gerekir.  Türkiye'de halı altına süpürmeler meşhurdur. Liyakat sahibi olmayan insanların belirli önemli mevkilere getirildiğine de çokca tanık oluruz. Genellikle hısım, akraba yoluyla iş yapan kurumlarda yavaş yavaş ''Accountability'' kavramı ortadan kalkar.   

  ''Accountability'' kavramının oturduğu yerlerde,  insanların sadece yaptıklarından değil yapmadıklarından da sorumlu olduğu güdülür, ki bu bana göre en çok gözden kaçırılan kısımdır.   Toplumdan en çok karşılaştığımız örneklerden gitmek gerekirse; örneğin, kadına şiddeti sosyal medyadan kınayan açıklamalar yapıyoruzdur, ama bir gece evimizin önünde bir kadını tartaklayan adamı ''başıma bir şey gelir'' korkusuyla sadece perdeyi aralayarak pencereden izlemekle yetiniyoruzdur.  Çevremizdeki hayvanlara karşı duyarlıyızdır, ama hayvanların yaşam alanlarını yok eden projelere karşı ses çıkarmıyoruzdur. O projeleri üreten kimseler olmadığımızdan ötürü kendimizi sorumlu tutmayız. Ama aslında insanoğlunun bu dünyadaki serüveninin her bir adımında kendi sorumluğumuzun nerede olduğunu hissetmek durumundayız.  

  Türkiye'de bu meselenin bence en önemli kısmı tüm toplumsal kesimlerimizle herhangi bir olayda çözümü daima sevsek de sevmesek de devletten bekliyor oluşumuzdur. Devlet, kendi birincil görevlerinin yanı sıra dışarıdan ciddi destek alması gereken durumlarda  yalnız kalır, ve konunun ehli olmadığı için oldukça vasat bir performans ortaya kalır. Bu da tabi kimseyi memnun etmez. Örneğin son günlerde yaşanan tatsız hadiselere bakalım. Çocuk istismarı gündemimizi en çok meşgul eden konulardan biri. Tüm toplum olarak, hadise meydana geldiğinde, dönüp ''acaba siyasiler ne diyecek'' diye açıklama bekliyoruz. Halbuki siyasiler bu konunun uzmanı değiller. Sosyal bilimciler, psikologlar, çocuk gelişim uzmanları, eğitim bilimciler bu konularda, özellikle üniversitelerde ciddi çalışmalar yapıp halka sunmalı, biz de toplum olarak kendi sorumluluğumuzu bilerek aile içinde çocuklarımızı nasıl bilinçlendirebiliriz noktasında ciddi anlamda düşünmeliyiz.  Devlet ise son aşama olarak yasaları buna uygun biçimde düzenlemelidir. Maalesef cezalar dünyanın neresine gidersek gidelim halk nezdinde caydırıcı olmuyor. Bundan dolayı ilk bahsettiklerim bu noktada çok daha önemli.  

''Accountability'', özetle eylemlerimizin sorumluluğunun bilincinde olarak işimizi liyakatle yapmak, diğer meselelerde de kendi üzerimize düşen sorumluğu irdelemektir.   

Kaynak
Kaynak